صدیقه ببران: فرهنگ و هنر نباید آلوده مناقشات سیاسی شود

  

گروه فرهنگی: طی روزهای گذشته برخی جشنواره‌های سینمایی و نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب و رویدادهای فرهنگی و هنری، هنرمندان روسی را تحریم کردند و مجامع مختلف سینمایی واکنش‌های متفاوتی در قبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین نشان داده‌اند. مثلاً جشنواره۲۰۲۲ فیلم استکهلم اعلام کرده هیچ فیلمی که با بودجه دولتی روسیه ساخته شده باشد، در این جشنواره جایی نخواهد داشت. مسئولان برگزارکننده نمایشگاه کتاب فرانکفورت نیز با صدور بیانیه‌ای همکاری با نهادهای دولتی روسیه را به حالت تعلیق درآورده‌اند و خنده‌دار اینکه یک دانشگاه ایتالیایی هم تدریس داستایوفسکی را ممنوع اعلام کرده است.

دکترصدیقه ببران دراین باره در گفت و گو با روزنامه ایران گفت: معتقدم فرهنگ وهنر و مقولات اینچنینی نباید با سیاست آمیخته و آلوده شوند. به‌عنوان مثال اگر جنگی شکل گرفت، این موضوع نباید دستمایه دیگر کشورها قرار بگیرد و به این بهانه رفتارهای نادرستی با هنرمند، پزشک، دانشجو و... طرف‌های مقابل داشته باشند. در واقع سیاست دولت‌ها مربوط به خودشان است و مردم دیگر کشورها در آن سهیم نیستند. کمااینکه اختلافات سیاسی در کشور ما هم بی‌تأثیر نبوده و همان‌طور که می‌دانید در این سال‌ها لطمه‌های بسیاری به مردم عزیز ما وارد شد به‌عنوان مثال به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه دانشجویان ایرانی نمی‌توانستند در برخی از رشته‌ها در خارج از کشور تحصیل کنند یا تحریم دارو و دیگر موارد. البته مشابه این مسأله در کشورهای دیگر هم اتفاق افتاده و متأسفانه ورزشکار، هنرمند، ادیب یا بازیگر آن کشور را تحت هجمه قرار می‌دهند که هیچ ارتباطی به او ندارد.

عضو هیأت علمی گروه ارتباطات دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه تأکید دارد، فرهنگ و هنر نباید آلوده مناقشات سیاسی شود و در این‌باره افزود: اگر جامعه جهانی درصدد است نسبت به تهاجم کشوری علیه کشور دیگر اقدام کند، این موضوع هیچ ارتباطی به اشخاص حقیقی ندارد. اگرچه به‌دلیل وابستگی شخصیت‌های حقوقی به حوزه‌های مختلف، این موضوع در بخش‌های حقوقی و دولتی آن کشورها بسیار اثرگذار بوده و به نوعی مرسوم هم است. اما به‌طور کلی مناقشات سیاسی نباید به حوزه فرهنگ و هنر وارد شود و آن را سیاست‌زده کند.

او بیان کرد: درواقع حوزه‌های جامعه شناختی و فرهنگی و بخش‌های مختلف اجتماعی نباید آلوده حوزه‌های سیاسی شوند و سیاست‌زده کردن این بخش‌ها به هیچ وجه کار پسندیده‌ای نیست. اما نکته قابل توجه این است که اگرچه هنر نباید سیاست زده شود، اما آیا بخش فرهنگی، اجتماعی یا هنری می‌توانند نسبت به حوزه‌های سیاسی بی‌تفاوت باشند؟ یا اگر اقدامی خلاف حقوق بشریت اتفاق افتد آیا باید نسبت به آن واکنش نشان بدهند؟ قطعاً پاسخ مثبت است. به‌عنوان مثال در مبحث تصویب قانون صیانت از فضای مجازی یک فرد فرهنگی که دائماً با موضوعات روز دنیا در ارتباط است نمی‌تواند نسبت به این قانون نامطلوب بی‌تفاوت باشد و عکس‌العملی نشان ندهد.

صدیقه ببران در پایان گفت: بخش مهم و تأثیرگذار دیپلماسی کشورها، فرهنگ و هنر است و در روابط مثبت کشورها بسیار مؤثر بوده و به‌طورکلی فرهنگ و هنر بذر صلح در دنیا می‌کارد و این نگاه ارتباطات میان فرهنگی را قوی‌تر و خصومت بین کشورها را کمتر و کمتر می‌کند. بازهم تأکید می‌کنم فرهنگ و هنر وابسته به هیچ گروه و جناح خاصی نیست و نباید سیاست‌زده شوند. اگرچه اظهارنظرهای فرهنگیان یا هنرمندان در عرصه سیاسی تأثیر مثبتی دارد و نشان می‌دهد هنرمندان نسبت به اجتماع خود بی‌تفاوت نیستند.

منبع: روزنامه ایران