صدیقه ببران: اگر خود مخاطب، ممیز باشد هیچ برنامه ­ا ی برای او مضر نیست

یک استاد ارتباطات گفت: رسانه باید نیازهای مخاطب را تعالی ببخشد و نگذارد که علاقه او در سطح نیازهای حقیر باقی بماند. اگر مخاطب آن برنامه ای را که می بیند با نگاه نقادانه ببیند، دارای سواد رسانه ای است و برنامه ای که می بیند برای او مضر نخواهد بود

دکتر صدیقه ببران در گفت و گو با خبرنگار شفقنا پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه در خصوص قدرت رسانه و حق انتخاب مخاطب، گفت: ورود به عصر اطلاعات که ابزار اصلی آن رسانه ها بودند همه را آگاه کرد که رسانه ها بسیار قدرتمند هستند، درگذشته قدرت و پول تاثیر گذار بود اما در جهان امروز رسانه ها قدرت بیشتری دارند. در حال حاضر قدرت نرم می تواند قدرت سخت را هم مورد حمایت قرار دهد یعنی در صورتی که رسانه بتواند به خوبی بر روی افکار عمومی تاثیر بگذارد و آن را با خود همراه کند، می تواند تاثیر خود را بر قدرت نظامی و اقتصادی هم افزایش دهد.

او در خصوص قدرت تاثیرگذاری رسانه تصریح کرد: رسانه قدرت نفوذ بر روی افراد را دارد در نتیجه می تواند به جریان سازی فکری، اشاعه افکار و اندیشه های خاص بپردازد و ناخودآگاه مخاطبین را با نظر خود همراه کند. همچنین رسانه ها می توانند روی سبک زندگی اثر داشته باشند و رفتار مخاطب را تغییر دهند.

این استاد دانشگاه درباره اصول اخلاقی در رسانه خاطر نشان کرد: رسانه از دو سو در زمینه اخلاقی تاثیرگذار است، هم مثبت و هم منفی. اگر رسانه شاخص های اخلاقی را رعایت کند در نتیجه اعمالی که او انجام می دهد کاملا به نفع بشریت است. از جمله مواردی که در شاخص های اخلاقی مطرح می شود این است که رسانه تا حد امکان حقیقت گویی کند، تعادل داشته باشد و بی طرفی لازم در موارد مختلف رعایت کند، بنابراین رسانه باید از ترویج خشونت و ابتذال بپرهیزد و با امنیت ملی و ویژگی قومیتی همگام باشد. همراه این موارد هر تفکری اشاعه پیدا کند کاملا به نفع افراد جامعه خواهد بود.

 او افزود: اگر رسانه ترویج تشویش اذهان کند، ویژگی های جناحی داشته باشد، تصاویر و فیلم هایی که با عفت عمومی منافات دارد پخش کند، دراین صورت جامعه به سمت انحطاط کشیده خواهد شد. رسانه وسیله ایست که هر استفاده ای از آن می توان کرد؛ اگر از آن به شکل معقول استفاده شود می تواند در جهت گسترش عدالت اجتماعی پیش رود و این مورد به متصدیان رسانه بستگی دارد که با چه دیدگاهی کار می کنند.

ببران در ادامه با تاکید بر اینکه رسانه ها موظف هستند که مخاطب را از سطح به عمق کشانند، گفت: در ادامه این موضوع به بحث سواد رسانه ای می رسیم که مخاطب آن چیزی را که می بیند با نگاه نقادانه ببیند و آن چیزی را که می شنود بتواند تحلیل کند. اگر خود مخاطب ممیز باشد، دارای سواد رسانه ای است و برنامه ای که می بیند برای او مضر نخواهد بود.

این استاد ارتباطات در ادامه با انتقاد از اینکه رسانه ای داخلی نتوانسته اند در جذب مخاطب موفق عمل کنند که این مساله مخاطبان بسیاری را به سمت شبکه های ماهواره ای سوق داده است، تصریح کرد: شبکه های ماهواره ای که مخاطب به سمت آنها می رود لزوما برنامه های خوبی را به او ارائه نمی دهند چون قرار هم نبوده که آنها برنامه خوبی برای مخاطب ما بسازند و این ایراد به مسوولین فرهنگی وارد است که نیازهای مخاطب و مردم را نشناخته اند. ما حتی در سطح منطقه هم خوب عمل نکردیم این درحالی است که  برنامه های شبکه های ترکیه مردم ما را به خوبی جذب کرده اند و این هشدار بزرگی است.

ببران درباره کارکرد شبکه های اجتماعی گفت: شبکه اجتماعی مجازی همانند یک شبکه اجتماعی بیرونی و حقیقی عمل می کند و امروز یکی از کارکردهایی که شبکه اجتماعی می تواند داشته باشد اطلاع رسانی است که این کارکرد را به ویژه در انقلاب های اخیر شاهد بودیم. از جمله دلایل تغییر کارکرد شبکه های اجتماعی می توان به این مساله اشاره کرد که در شبکه های حقیقی گستره ارتباطی محدودتر می شود و همچنین شبکه های مجازی از سرعت انتقال اطلاعات بالاتری برخوردارند و به راحتی در دسترس قرار می گیرند. شبکه های اجتماعی مجازی در هر حوزه ای می تواند تاثیر خاص خود را داشته باشد به ویژه در زمان هایی که فضای جامعه محدود تر می شود نقش این شبکه ها هم پر رنگ تر می شود. اما مشکل اساسی که مخاطبین این شبکه های اجتماعی دارند، این است که کاربران دارای سواد رسانه ای لازم نیستند و موارد استفاده درست از این شبکه را نمی دانند و ناخود آگاه مغلوب آسیب های این شبکه های اجتماعی می شوند.

منبع: پایگاه خبری- تحلیلی شفقنا