صدیقه ببران تأکید کرد : رسانه‌های دیجیتال؛ نیازمند منشور اخلاقی/ ضرورت خودپالایی و خودتنظیمی منتشرکنندگان

 

رسانه‌های دیجیتال نیازمند تدوین منشور اخلاقی با حمایت دولت و حضور نخبگان و حرفه‌ای‌های این حوزه اعم از مطبوعات، رادیو و تلویزیون است.

صدیقه ببران، استاد ارتباطات، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به جریان‌های خبری در کشور و تاثیرات آن بر جامعه اظهار کرد: در خبر شاهد دو جریان رسمی و غیر رسمی هستیم که جریان رسمی مربوط به حوزه روزنامه‌نگاری در شبکه‌های رادیویی، تلویزیونی و مطبوعات است و جریان‌های غیر رسمی در قالب شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند؛ بنابراین اساسا کسی که وارد روزنامه‌نگاری می‌شود باید همچون قسم پزشکی در هر شرایطی از اخلاق حرفه‌ای برخوردار باشد و در حوزه رسانه منظور از اخلاق همان اخلاق رسانه‌ای است.

وی با بیان اینکه قوانین مختلفی را شاهد هستیم که وقتی تولیدکننده محتوا یا منتشر کننده خبر، دروغی بنویسد، قانون با او مقابله می‌کند و حتی اگر شاکی خصوصی وجود داشته باشد، مجرم شناخته می‌شود، افزود: اما مشکل عمده این است که افراد پیش از قانون باید مزین به اخلاق باشند. متأسفانه شاهد هستیم تلفیق فضای ورود به حوزه مجازی و تکثر و تعدد رسانه‌های این حوزه سبب ایجاد جریان‌های غیر رسمی شده است.

این استاد ارتباطات تصریح کرد: بسیاری از منتشرکنندگان اخبار در فضای مجازی را نمی‌توان ریشه‌یابی و حتی منشأ آن را جستجو کرد مگر آنکه پلیس فتا دائما در جستجوی این افراد باشد.

بیشترین ضربه را از خودی‌ها می‌خوریم

وی با اشاره به عدم امنیت اخبار در فضای مجازی گفت: بسیاری از اخبار و مسائل در فضای مجازی تحریف می‌شود و ما باید بیشتر حواس‌مان به کاربران داخلی باشد که بیشترین ضربه را از خودی‌ها می‌خوریم. روی آوردن منتشرکنندگان اخبار به مطالب زرد و تیترهای غیرواقع با جهت‌دهی‌های خاص، آفت روزنامه‌نگاری است. هر نقطه که مخاطب سردرگم شود که این خبر درست یا غلط است و واقعیت مطلب را درک نکند، یعنی روزنامه‌نگار کار خلاف را انجام داده است حال چه این موضوع را قانون متوجه بشود یا نشود.

ببران اظهار کرد: منتشرکنندگان اخبار باید خودپالایی و خودتنظیمی درونی‌شان را افزایش دهند. همچنین ما در حوزه جریان‌های رسمی و غیررسمی اخبار نیازمند منشور اخلاقی هستیم که متأسفانه گم شده است. قوانین بسیاری در این زمینه دارم اما متأسفانه کفایت نمی‌کند؛ زیرا وقتی جامعه اخلاق‌مدار نباشد، دیگر قانون پاسخگو نیست.

این استاد ارتباطات با اشاره به ضرورت تدوین منشور اخلاقی روزنامه‌نگاری گفت: تدوین چنین منشوری را نباید از دولت انتظار داشته باشیم بلکه باید خودمان وارد عمل شویم و چنین منشوری را تهیه و تنظیم کنیم. کسی که اساس روزنامه‌نگاری را نمی‌شناسد نمی‌تواند منشوری را تهیه کند. البته دولت هم باید مشارکت داشته باشد اما با نگاه صرف دولت تهیه چنین منشوری نتیجه نخواهد داشت بلکه انجمن‌های صنفی قوی باید وارد عمل شوند.

اخلاق و قانون مکمل یکدیگرند

وی یادآور شد: اخلاق و قانون مکمل یکدیگرند تا زمانی که افراد اخلاق‌مدار نباشند نمی‌توانند قوانین را رعایت کنند. قانون به تنهایی و به خوبی اجرا نخواهد شد مگر اینکه افراد و مجریان اخلاقی باشند.

ببران اظهار کرد: بسیاری از کشورهایی که تصورش را هم نمی‌کنیم دارای منشور اخلاقی رسانه‌ای هستند درحالی که ما از داشتن چنین منشوری عقب هستیم. همچنین متأسفانه بخش‌های وزارت ارشاد و حتی معاونت مطبوعاتی آنقدر سیاسی شده‌اند که تنها به کارهای روزمره سیاسی می‌رسند و کمتر اقدامات حرفه‌ای انجام می‌دهند.

وی یادآور شد: تدوین منشور اخلاقی رسانه‌ای نیازمند حمایت دولت و حضور نخبگان و حرفه‌ای های این حوزه اعم از حوزه مطبوعات، رادیو و تلویزیون است.

این استاد ارتباطات تصریح کرد: باید سواد رسانه‌ای مخاطبان را افزایش دهیم یعنی از همان ابتدا به کودکان‌مان یاد دهیم که در برخورد با رسانه‌ها چه باید کنند و تا چه اندازه می‌توانند به رسانه‌ها اعتماد داشته باشند و همراه شوند. در افزایش این اطلاعات همه از جمله خانواده، آموزش و پرورش، نهادها و وزاتخانه‌های فرهنگی و آموزشی، سازمان‌های تبلیغاتی سهیم هستند.

وی در پایان بیان کرد: به دلیل آنکه بسیاری از فعالان فضای مجازی بدون مجوز و نظارت به تولید محتوا و انتشار مطلب می‌پردازند، حتما رسانه‌های دیجیتال نیازمند یک منشور اخلاقی هستند