ایستادگی در برابر تکنولوژی شدنی نیست

️دکتر صدیقه ببران استاد ارتباطات

به دنبال گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درخصوص اتصال اینترنت ماهواره‌ای در ایران متوجه می‌شویم که علی‌رغم مخالفت‌های متعدد، پژوهشگران این واقعیت را پذیرفته‌اند که نمی‌توان با تکنولوژی جنگید و قطعا باید با توجه به حفظ حاکمیت ملی، قدرت تکنولوژی را باور داشت و از مزیت‌های آنها استفاده کرد.

نکته مهمی که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس وجود دارد این است که لزوما با برخوردهای سلبی نمی‌توان نگاه صیانت از مردم را رواج داد و باید از برخوردهای ایجابی استفاده کرد. این نکته بسیار مهم است که در حوزه فناوری استفاده کشورهای توسعه‌یافته از اینترنت ماهواره‌ای متداول شده است. ممکن است تا زمانی یک‌سری ممانعت‌ها را ایجاد کنیم اما میزان نفوذ تکنولوژی بسیار بالاست و نمی‌توان جلوی آن را گرفت. قاعدتا به‌جای جنگیدن با آن باید از منافع آن به‌خوبی استفاده کرد و به نوعی منافع آن را بومی کرد.

نکته دیگری که در این گزارش حائز اهمیت بوده این است که در عین بهره‌‌مندی از این تکنولوژی بتوانیم تا حد ممکن منافع و حاکمیت ملی را در نظر بگیریم و این مساله امکان‌پذیر نخواهد بود مگر اینکه از تجربه سایر کشورها مانند چین و روسیه بهره ببریم. به عنوان مثال سیاستگذاری در جهت ایجاد یک منظومه اینترنتی بومی که سال‌ها روی آن تمرکز داشتیم، اما اینکه یک کشور بتواند اینترنت ماهواره‌ای خودش را راه‌اندازی و امکانات لازم را برای توسعه آن فراهم کند، از جمله رویکرد و راهبردهایی است که به خوبی می‌توانیم نگرانی‌ها و چالش‌هایی را که این نوع از تکنولوژی به‌وجود می‌آورد، برطرف کنیم.

بنابراین به نظر می‌رسد بسیاری از راهبردهای سلبی موثر واقع نشده است و به همین علت باید یک نگاه ایجابی بهتری را جایگزین کنیم. همچنین اگر موانع استفاده از این تکنولوژی را تا حد ممکن کاهش ندهیم در طول زمان دچار آسیب‌های متعددی خواهیم شد. آن زمان ایستادگی در برابر آسیب‌ها کار را بسیار سخت‌تر می‌کند. بنابراین سیاستگذاران ما باید سیاستگذاری‌ها را در جهت استفاده بهینه از این حوزه فراهم کنند.

نکته دیگری که در اینجا مطرح می‌شود این است‌؛ اگر کماکان به دیدگاه سلبی ادامه دهیم با روی‌کار آمدن چنین فناوری‌های نوینی چه بلایی بر سر این نوع دیدگاه‌ها خواهد آمد؟ بنابراین اگر نگاه بلند‌مدت به سیاستگذاری‌ها و قانون‌گذاری‌ها نداشته باشیم و با آن همراه نشویم، قطعا قافیه را باخته و در نتیجه باقی کشورها به راحتی بر ما مسلط می‌شوند.

به نظر می‌رسد از این به بعد سیاست‌های فیلترینگ، قطع و کاهش سرعت اینترنت اثربخش نخواهد بود. بنابراین نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که سیاستگذاران و محققان ما باید تلاش کنند تا از این تکنولوژی نوین به نحوی استفاده کنند که چالش‌های آن را به حداقل برسانند و به حاکمیت ملی هم لطمه‌ای وارد نشود‌.‌ این بحث نیازمند قانون‌گذاری‌های جدید است.

منبع: جهان صنعت